Platon 2400 yıl önce Devlet adlı kitabında: “Siyasetle ilgilenmeyen aydınları bekleyen kaçınılmaz sonuç, cahiller tarafından yönetilmektir” diye yazmış. CHP 39. Kurultay işlemlerini başlattı. Siyasetle ilgilenen biri olarak CHP’deki parti içi demokrasi ve örgüt seçimleri konusunda düşüncelerimi yazmak istedim.
***
Türk Ulusunun yüzde 35’ini gençler, yarısını kadınlar oluşturuyor. Mahallemizdeki genç CHP üyesi oranı yüzde 14. CHP, yeni tüzüğüne göre bu seçimde yüzde 10 oranında 18-25 yaş, yüzde 15 oranında 26-40 yaş genç kotası ve yüzde 35 oranında cinsiyet kotası uygulayacak. 42. Kurultayda yani en az 6 yıl sonra cinsiyet kotası yüzde 50, genç kotası yüzde 30 olacak. Gelin bu kotaları 6 yıl sonra değil bu seçimlerde eyleme geçirelim.
***
Atatürk: “İki büyük eserim var, biri Türkiye Cumhuriyeti, diğeri Cumhuriyet Halk Partisi’dir. Resmi görevimin bitiminde partimin başında fiilen çalışacağım. Türk kültürünü çağdaş gelişmiş uygarlık seviyesinin üstüne çıkaracağız. Türkiye Cumhuriyeti’ni Türk Gençliğine emanet ediyorum” diyen; söylemleri ve eylemleri ile her zaman rehberlik eden liderdir. Öyle bir lider ki: Serbest Cumhuriyet Partisinin de katıldığı 1930 Yerel seçimlerinde; “Seçimi hangi parti kazandı” sorusuna genel sekreteri; “Partimiz (CHP) kazandı” demesi üzerine, “Kazanan idare partisidir, çocuk” diyerek partisini eleştirmiştir. Özeleştiri insanı yüceltir, eleştiri kurumları geliştirir.
***
CHP, 1950’den beri bir kez bile tek başına iktidar olamadı. CHP, Mayıs 2023 seçimlerinde başarılı olmalı, adayı cumhurbaşkanı seçilmeliydi. Ama olmadı. Yönetim değişiminden sonra yapılan Mart 2024 seçimlerinde CHP birinci parti oldu. CHP ilk seçimde liyakatlı bir kadro ile tek başına iktidar olmalı, adayı cumhurbaşkanı seçilmeli. CHP, 2 Kasım 2025’de erken seçim istiyor ama Mayıs 2028 Seçimi, muhtemelen 2027’nin Temmuz veya Kasım ayında yapılır. Çünkü BOP planı doğrultusunda 1 Ekim 2024’de iki yıl sürecek üçüncü açılım süreci başlatıldı. İlk ikisinde de neler oldu, gördük.
***
1950’den beri “DP-AP-ANAP-AKP” zihniyeti iktidar. Bu gerici zihniyetin uzun süre iktidar olmasına darbeciler vesile oldu. 1950-1980 arasında CHP 6-7 yıl, 1983 sonrasında SHP ve DSP 4-5 yıl toplamda 11 yıl gerici partilerle koalisyon hükümeti kurdu. CHP, SHP ve DSP koalisyon hükümetlerinde kullanıldı, yıpratıldı ve tek başına iktidarı engellendi. “CHP koalisyon ile değil, tek başına iktidar olmalıdır.”
***
Türkiye’yi yönetenler, ülkemizi dünya sefalet (yoksulluk + işsizlik) endeksinde ve enflasyonda ilk üçe sokmayı başardılar. Türkiye’yi, üretim ekonomisinden ithalat, tüketim ve borçlanma ekonomisine geçirdiler. Saman bile ithal ettiler. Türk Lirasını dünyanın en değersiz paralarından biri yaptılar. Milli gelirin yaklaşık yarısını nüfusun yüzde birinin, diğer yarısını da yüzde 99’un almasını sağladılar. Adalete ve kamu kurumlarına güveni bitirdiler. Türkiye bütçe, dış ticaret ve cari açıkta her yıl rekor kırıyor. Türkiye, özellikle 2015’ten(1) itibaren siyasi, iktisadi, mali, adli, psikolojik ve toplumsal olarak çürüdü ve yozlaştı. Ülkemizi Yugoslavya gibi yapmak istiyorlar. Ama yapamayacaklar.
(1) Haziran 2015’de demokratik değişim sağlanmalıydı. Sağlanamadı. 2015 ve sonrasında ne acılar yaşandı, bilen biliyor.
***
SEÇİMLER İÇİN TABANDAN TAVANA SOMUT VERİLERE DAYALI ANALİZ
Üyeler, Mahalle/Köy (Muhtarlık Bölgesi) Delegelerini seçmektedir. Bu delegeler iki yılda bir yapılan ilçe kongresinde ilçe başkanı ve yönetimini ve il delegelerini seçiyor. 20 bin seçmeni olan(2) ve CHP’nin 12-13 bin (yüzde 65-70) oy aldığı Manavkuyu mahallesinde 1.132 (yüzde 10) CHP üyesi mevcut. Bu 1.132 üye, 50 delege (yüzde 5) seçecek. Mevzuata göre bu 50 delegenin 5’inin 18-25 yaş, 8’inin 26-40 yaş grubundaki genç, 18’inin kadın olması gerekiyor. Bayraklı’daki 13-14 bin üye 24 mahallede 400 delege (yüzde 3) seçecek. Tüzüğe göre mahalle delege seçimlerinde üçte bir katılım (neden yüzde 51 değil?) yeterli oluyor. Büyükşehirlerde nüfusu 20 bini aşan yerlerde partili belediyeler ve belediyelere bağlı ve iştiraki şirketlerde çalışanlar, nüfusu 20 bini aşan yerlerde belediye meclis üyeleri yeni tüzüğe göre delege seçilemeyecek ve aday olamayacak. Burada bir adaletsizlik var. Ama bu konu yıllardır istismar edildi. Ve sonunda tüzüğe bu hüküm getirildi.
(2) Depremden önce mahalle seçmen sayımız 25 bin idi. Depremden sonra 5 bin seçmen eksildik.
***
Yeni tüzüğe, “İlçe kongresi delege seçimlerinin Dijital(3) Demokratik Katılım yoluyla yapılmasına ve hangi muhtarlık bölgelerinde bu yola başvurulacağına ilçe yönetim kurulunun önerisi, il yönetim kurulunun uygun bulması durumunda Merkez Yönetim Kurulunca karar verilebilir” diye bir hüküm kondu. Bu konu ile ilgili olarak bakalım ne yapılacak?
(3) Ülkemizde dijital yaşama ait veri güvenliği ve egemenliğinin ne durumda olduğunu da bugünlerde gördük.
***
Bayraklı ilçemizde; 2023 seçiminde 233 bin seçmen vardı. Seçime katılım yüzde 91 oldu. 12 bin kişi seçime katılmadı. Geçersiz oy 5 bin oldu. 2024 seçiminde de 233 bin seçmen vardı. Seçime katılım yüzde 78 oldu. 51 bin kişi seçime katılmadı. Geçersiz oy 8 bin oldu. CHP 2023 milletvekili seçiminde 76 bin (yüzde 37), Cumhurbaşkanı seçiminde 2. turda 129 bin (yüzde 64) oy aldı. 2024 yerel seçiminde CHP adayı belediye başkanlığını 82 bin oy (yüzde 47) ile kazandı. Bu verilere göre herkes analiz yapabilir. 1946’dan beri tüm seçimlerin analizini yapan biri olarak şunu belirteyim: Son iki seçimdeki katılım oranı (yüzde 91’e yüzde 78) ve seçime katılmayan ve geçersiz oy sayısı toplamı (17 bine 59 bin). Üstelik bu sonuç 2024 yerel seçiminde CHP’nin birinci parti olduğu konumda oluşmuş. Yani iktidara küsenler pasif kalmış. CHP’nin 76 bin oy aldığı bir ilçede 59 bin oy etkisiz bir konumdaysa mahalle temsilcileri ve ilçe yöneticilerinin “Çok çalışıyoruz” demesi hiç inandırıcı değil. Cumhurbaşkanı seçiminden de anlıyoruz ki, CHP’nin Bayraklı’da en az yüzde 64’ü yanına çekebilecek potansiyel seçmen var. Bu veriler bize bire bir (kılcal damar) çalışması yapılması gerektiğini söylüyor. Bunun için hazırlanan proje de var. O proje uygulanmalı.
***
SÖZÜN ÖZÜ
50 yıllık deneyimle söylüyorum: “DELEGE SİSTEMİ(4) VE MERKEZDEN ATAMA DÜZENİ (4) YÜZÜNDEN PARTİ İÇİ SEÇİMLER MAHALLEDE BAŞLIYOR, MAHALLEDE BİTİYOR. GERİSİ (İLÇE/İL KONGRELERİ VE KURULTAY) FORMALİTEYİ TAMAMLAMAK OLUYOR. BU NEDENLE BU SEFER Kİ MAHALLE DELEGE SEÇİMLERİ TARİHİ BİR SEÇİMDİR.” 13 Ağustos - 7 Eylül 2025’de (neden yazın?) yapılacak olan mahalle delege seçimlerinde “LİYAKATLI VE ÖZGÜR İRADELİ DELEGE SEÇİLEMEZSE (İlk düğme yanlış iliklenirse)” ve kişisel çıkarımızı düşünürsek önümüzdeki seçimde CHP yine iktidar olamaz. Ve Türk ulusu çok büyük acılar yaşar.
(4) 4) Bu yoz sistem/düzen sayesinde iktidarı dizayn eden oligarşi CHP’nin içine de sızıyor.
Çetin Köker, 5 Ağustos 2025, CHP Üyesi, Emekli Binbaşı, Manavkuyu/Bayraklı/İzmir