Hepimiz ana-baba olmayabiliriz ama hepimiz “amca, teyze”yiz.
Kimin amcası veya teyzesiyiz?
İşte, şu çarşıda-pazarda karşılaştığımız, alış-veriş merkezlerindeki kasiyer veya tezgâhtar “genç” kız veya delikanlıların!
Bizimkiler dizisinde emekçi dostu Şair Cenap’ı oynayan Rutkay Aziz’in bir sahnesi vardı: Şair, pencereden, yerleri süpüren belediye işçisine, yakınlık kurmak amacıyla seslenir. İşçi, “buyur amca” diye cevap verir. Cenap Abi, yanındaki ressam arkadaşına döner, “İbrikçi, ben yanlış mı duydum, şu kazık kadar adam bana amca mı dedi?”
Böyle, çarşı-pazarda, tanımadığım kişilerin, “amca” diye hitap etmesi beni rahatsız ediyor. Bu hitapta bir saygısızlık hatta bir acıma tonu hissediyorum… Ben genç ve zindeyim, sen ihtiyar ve çöküksün iması! Burada, bir samimiyet falan yok, uzaklık, iticilik var.
Yaşımı asla saklamıyorum, şimdi olduğu gibi, yeri geldikçe, 64 olduğunu söylüyorum. Biyolojik amcası olduğum yeğenimin “amca” hitabından onur ve mutluluk duyuyorum. Hısım-akraba-komşu gençlerin ismen, “Hakkı Amca” diye hitap etmesi de çok hoşuma gidiyor.
Lâkin tanımadığım kişilerin “amca” diye hitabı itici geliyor. Birkaç gün evvel, eve tamire gelen tesisatçı, yaşı da benden büyük olduğu halde, “baba” diye hitap ediyordu. Bunda büyük bir samimiyet buldum. Çarşı-pazardaki tanımadığımız kişiler de bizlere, “baba” veya “anne” diye hitap edebilirler.
EBEDÎ GENÇ KARACAOĞLAN’IN BAŞINA GELENLER!
1607-1679 tarihleri arasında yaşayan büyük halk ozanı Karacaoğlan, demek ki 72 yaşını bulmuş. Bulmuş ama Karacaoğlan o, hiç ihtiyarlar mı? Ki ihtiyarlayacak olsa Karacaoğlan derler mi! Gelgelelim, ebedî genç ozanımız da “amca” hitabından nasibini almış. Tabii eski, çok sevdiğim “emmi” şekliyle. Şimdi, Karacaoğlan’ı hem rahmetle analım hem okuyalım:
BİR KIZ BANA EMMİ DEDİ
Ben gönlümü
hiç kocamaz sanırdım,
Bir kız bana emmi dedi neyleyim
Suçu
er(ken) evlenen anama buldum,
Bir kız bana emmi dedi neyleyim!
Değirmenden
geldim beygirim yüklü,
Şu kızı görenin del'olur aklı,
On beş yaşındadır, kırk beş belikli,
Bir kız bana emmi dedi neyleyim!
Bir da(ha) laf
atarsam tövbeler olsun
Beni kınayanlar besbeter olsun
İnşallah sen (de) anan gibi olursun
Bir kız bana emmi dedi neyleyim!
Bizim ilde
urum olur uç olur,
Sızılaşır bozkurtları aç olur,
Bir yiğide emmi demek güç olur,
Bir kız bana emmi dedi neyleyim!
Karac'oğlan
der ki n'olup n'olayım,
Akan sularınan ben de geleyim,
Sakal seni yolum yolum yolayım,
Bir kız bana emmi dedi neyleyim!
x x x
TAVSİYE