Kırgızistan'da Devlet Ulusal Güvenlik Komitesi (GKNB), "ayaklanma ve darbe planlamakla suçlanan" 30'dan fazla kişinin tutuklandığını açıkladı.

"Kırgız Cumhuriyeti Devlet Ulusal Güvenlik Komitesi, iktidarı zorla ele geçirmek amacıyla ülkede ayaklanmalar düzenlemek için gizli hazırlıklar yapan bir grup insanın yasa dışı faaliyetlerini ortadan kaldırdı" denilen açıklamada, tutuklanan 30'dan fazla kişinin suçlarını "itiraf ettiği" belirtildi. 

GKNB mecliste sandalyesi bulunmayan Eldik Kenech Partisi'nin (Halk Konseyi) liderini 100'den fazla kişiden oluşan bu grubun arkasındaki beyin olmakla ve "iktidarı zorla ele geçirme planlarını görüşmek üzere gizli toplantılar" düzenlemekle suçluyor.

Rusya ile müttefik olan ve Çin'e yaklaşan eski bir Sovyet cumhuriyeti Kırgızistan, 1991'de SSCB'nin çöküşünden bu yana üç darbeye sahne oldu (2005, 2010, 2020) ve çok sayıda siyasi kriz yaşadı.

Tutuklamaların, Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel'in Kırgızistan'a yaptığı ziyaretten ve Cumhurbaşkanı Sadyr Japarov'un "Avrupa Birliği ile el ele çalışmaya hazır olduğunu" açıklamasının sadece birkaç gün sonrasında gerçekleşmesi dikkati çekti.

Mayıs ayı sonunda parlamentodaki ana muhalefet partisinin lideri ve eski cumhurbaşkanı adayı milliyetçi Adakhan Madumarov "ayaklanma, iktidarı zorla ele geçirme ve görevi kötüye kullanma" ile suçlanmıştı. 

Sorun su kaynakları mı?

Madumarov, kuraklıkla savaşan ülkede komşu Özbekistan ile yapılan çok önemli su kaynakları kullanımını içeren sınır anlaşmasına karşı çıkan başlıca muhaliflerden biriydi.

Ekim ayının son günlerinde de Özbekistan ile anlaşmaya itiraz eden muhalefetten ve üst düzey bürokrasiden yaklaşık 20 kişi tutuklanmıştı. Bu kişiler “darbe girişimi ve isyana teşvik” ile suçlanmıştı.

Sovyetler Birliği döneminde 1983'te kurulan ve Fergana Vadisi'nin ana su kaynağı olan Kempirabad barajının Özbekistan'a verilmesini öngören anlaşma, kamuoyunda tartışma başlatmıştı.