Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping'in Ukrayna'daki durumla ilgili soruları ve endişeleri olduğunu anladığını ve Çin liderinin çatışmada "dengeli" bir tutum takınmasına değer verdiğini belirtti.
Uzmanlar bu ifadenin Çin'in Ukrayna konusunda "ciddi endişeleri" olduğunun ve Rusya'yı "koşulsuz" desteklemeye hazır olmadığının ilk somut göstergesi olduğunu belirtiyor.
Savaştan bu yana ilk yüz yüze görüşmelerinde Şi ise, Putin'in Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) tek kutuplu bir dünya yaratma girişimlerinin başarısız olacağını söylemesinin ardından "eski arkadaşım ile tekrar bir araya geldiğimiz için çok mutluyum" dedi.
Putin, "Sevgili Yoldaş Şi Jinping ve sevgili dostum" diye hitap ettiği konuşmasında "Ukrayna krizi söz konusu olduğunda Çinli dostlarımızın dengeli konumuna çok değer veriyoruz" dedi ve devam etti:
"Bu konudaki sorularınızı ve endişelerinizi anlıyoruz. Bugünkü toplantıda elbette pozisyonumuzu açıklayacağız, daha önce konuşmuş olmamıza rağmen bu konudaki tutumumuzu ayrıntılı olarak açıklayacağız".
Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov daha sonra gazetecilere verdiği demeçte, kapalı kapılar ardındaki görüşmelerin mükemmel geçtiğini söyledi ve "Uluslararası duruma ilişkin değerlendirmelerimiz tamamen örtüşüyor, hiçbir çelişki yok. Önümüzdeki BM Genel Kurulu da dahil olmak üzere eylemlerimizi koordine etmeye devam edeceğiz” dedi.
Şi Ukrayna bahsini açmadıŞi ise kamuoyuna yaptığı açıklamalarda Ukrayna'dan hiç bahsetmedi.
Devlet yayıncısı CCTV, Çin'in temel çıkarlarıyla ilgili konularda Rusya'ya güçlü destek vermeye istekli olduğunu söyledi.
Pekin, savaşın küresel ekonomi üzerindeki etkisinden rahatsız ve Rusya'ya Çin'in kendi ekonomisine yönelik Batı yaptırımlarını tetikleyebilecek bir maddi desteği vermemeye dikkat ediyor.
Rusya'dan farklı önceliklere sahip Çin'in ekonomisinin on yıl içinde ABD'yi geçeceği tahmin ediliyor ve yükselen bir süper güç olarak değerlendiriliyor. Rusya ise "yorucu bir savaşla mücadele eden eski bir süper güç" olarak değerlendiriliyor.
Şi, Putin'e hitaben, "Çin, büyük güçlerin sorumluluğunu göstermede öncü bir rol oynamak ve kargaşa içindeki bir dünyaya istikrar ve pozitif enerji aşılamak için Rusya ile birlikte çalışmaya istekli" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov daha sonra gazetecilere verdiği demeçte, Çin ile görüşmelerin mükemmel olduğunu söyledi.
Putin ve Şi en son görüştüklerinde ülkeleri arasında "sınırsız" bir dostluk anlaşması imzaladı. Üç hafta sonra Rusya, küçük komşusunu "silahsızlandırmak" için "özel askeri operasyon" dediği şeyle Ukrayna'yı işgal etti.
Şi, 2013'te Çin'in cumhurbaşkanı olmasından bu yana Putin ile 39 kez yüz yüze görüştü. Bununla birlikte 2021'de ABD Başkanı olan Joe Biden ile henüz bir görüşme gerçekleştirmedi.
Şi akşam yemeğine katılmayacak
Özbek hükümetinden bir kaynağın Reuters'e verdiği bilgiye göre, Şi, heyetinin Covid-19 politikası doğrultusunda 11 devlet başkanının katıldığı akşam yemeğinden uzak duracak.
Şi, perşembe akşamı Putin ve Erdoğan'ın da olduğu liderlerin akşam yemeğine gittiklerinde çekilen grup fotoğrafında da yer almadı.
69 yaşındaki Şi, önümüzdeki ay başlayacak Komünist Parti kongresinde tarihi bir üçüncü liderlik dönemini güvence altına almaya hazırlanıyor.
