Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından İstanbul‘da basın toplantısı düzenledi. Kurulun ilk kez Ankara dışında toplantı yaptığını söyleyen Koca, “Bu, sıradan bir olay değildir. Üç gün önce İstanbul’daki vaka sayılarının Türkiye’deki vaka sayılarının yüzde 40’ına ulaştığını açıkladım. Covid-19 testi pozitif çıkan her 10 kişiden 4’ü İstanbul’dadır. Bütün sağlık çalışanları ve kurumlar olarak teyakkuzdayız” diye konuştu.
İstanbul’daki vaka artışının tüm Türkiye’yi ilgilendirdiğini belirten Koca’nın açıklamasından satır başları şöyle:
Son yedi günde artış yüzde 85: Oran 16,5 milyon nüfusla birlikte düşünüldüğünde korkutucudur. Artış İstanbul’a günlük geliş gelişlerin fazla olduğu şehirlerde de yüksektir.
Tüm iller İstanbul’la temaslı: İstanbul’un yakın temaslısı diyebileceğimiz vaka oranı Balıkesir, Tekirdağ‘da yüzde 96, Bilecik ve Düzce‘de yüzde 99, Edirne‘de yüzde 91, Bursa‘da yüzde 84, Sakarya‘da yüzde 76, Kırklareli‘de yüzde 71, Kocaeli‘de yüzde 63’tür. Sadece sayılan iller değil tüm iller İstanbul’un temaslısıdır. Gelişme 83 milyonu ilgilendirmektedir. İstanbul’da durumu kontrol altına almazsak salgın baş edilebilir olmaktan çıkacaktır.
Nisandaki tehlikeyle benzer durum: Nisan ayında yaşadığımız tehlike de büyüktü. Hareket eden nüfusu 20 milyon civarında olan İstanbul’un salgının merkezi olmasını güç birliği yaparak, kuralları uygulayarak önlendik. Şimdi benzer bir durumla karşı karşıyayız. İstanbul dünyanın en kalabalık kentleri arasında 14’üncü sırada. Mesafe kuralına uymayı zorlaştıran bir şehir, içiçe yaşıyoruz. Virüsün yayılmasına çok elverişli hayat şartlarına sahibiz.
Bedelleri hep birlikte öderiz
Düştüğümüz yerden kalkamayabiliriz: Kışı burada geçirmek üzere yoğun dönüşler oldu. Kurallara uyumun azalmasıyla birlikte İstanbul’da salgın hızla tırmandı. Tehlike karşısında teyakkuza geçebiliyoruz ama riski savar savmaz hayatı akışına bırakıyoruz. Salgınla savaştan disipline ve uzun süreli başarıya ihtiyacımız var. Düştüğümüz yerden kalkmak her zaman mümkün olmayabilir. Kişilerin göstereceği küçük ihtimallerin bedeli büyüktür. Bedelleri birlikte ödemek zorunda kalabiliriz.
En büyük engel kalabalık: Altı gün boyunca bakan yardımcılarım ve ekibimle bu konuda çalıştık. Toplu taşıma, pazar yerleri, alışveriş ortamları ve çeşitli kent alanlarında kurallara uyulmasının kolaylaştırılması için çalışma yapılmasını ve planlamaya gidilmesini istedik. Toplu taşımaya ek seferler konması, kamu kurumlarında organize sanayi bölgeleri dahil, özel sektörün iş saatlerinin sosyal teması azaltacak şekilde yeniden düzenlenmesi ele alınan konular arasındadır.
Hareketlilik sürerse salgın tırmanacak: Kurumlardan uzaktan erişimle çalışma kolaylığı sağlamaları ayrıca istenmiştir. Çözüme en çok ihtiyaç duyduğumuz konu toplu ulaşımdır. Sosyal mesafenin korunamadığı toplu ulaşım en büyük risk kaynaklarındandır. Yolculuk dolayısıyla risk süresi uzundur. Hareketlilik şu an olduğu gibi devam ederse bu durumda artış 1 iken 2, 2 iken 4 şeklinde olmayacak. 1 iken 3, 3 iken 9 şeklinde tam bir tırmanış olacak. Çünkü virüs bir kişiden ortalama üç kişiye bulaşıyor. Çözüm artışın nedenini kontrol altına almaktır. Hareketliliği azaltmak yani hayatı yavaşlatmaktır.
Kişisel önlem önerisi
Devletin kısıtlamaya gitmeyeceğini belirten Bakan Koca, İstanbullulardan kişisel önlemlerini almalarını istedi. Bakanın önerileri şöyle:
Hareketi ve teması üçte biri indirin: Temel şart olarak maske, mesafe ve temizlik kuralına uyacağız. Hareketi ve teması üçte bire indireceğiz. Günde üç kişiyle görüşüyorsak bir kişi ile görüşeceğiz. İsteğim hareketi ve teması üçte birine indirmenizdir. Dışarıya üç kere çıkmak yerine bir kere çıkın derken hayatınıza sınırlama getirmeyi talep ettiğimin farkındayım.
Zorunlu olmadıkça dışarıya çıkmayın: Desteğinize hiç olmadığı kadar ihtiyacımız var. Mecburiyetiniz yoksa dışarı çıkmayın. Zorunlu olmayan seyahatleri yapmayın. Pozitif çıkanlar temaslıları filyasyon ekibimize eksiksiz bildirsin. Yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar kendisini korumaya alsın. Zorunlu olmadıkça akrabalarla ve ailelerle bir araya gelmeyin. Kutlama törenlerini erteleyin.
İstanbul yoğun bakım doluluk oranı yüzde 66: İstanbul’da sağlık altyapımız çok güçlü. Ciddi bir yatak kapasitemiz söz konusu. Özellikle son dönem yedi bine yakın yatak ilavesi söz konusu oldu. İstanbul’da toplam yatak sayımız 48 bine yakın, yoğun bakım yatak sayımız ise 9 bine yakın. Şu anda İstanbul’da servis yatak doluluk oranımız yüzde 55, yoğun bakım doluluk oranımız ise yüzde 66. Solunum cihazlarımız için de doluluk oranı yüzde 33.
Diğer hastalar da buradaki sayıya dahil. Ancak şu an bir sorunun olmadığını, ama bu hiç olmayacağı anlamına gelmez, farklı tablolar karşımıza çıkabilir. Bu hassasiyeti özellikle anlatmaya, vatandaşımızın kurallara uyumunu fazlasıyla istiyoruz.
Müzikli ortam yasağının öne çekilmesini önerdik: (İstanbul özelinde kısıtlama olacak mı?) Gece 12.00’den sonra bildiğiniz gibi müzikli ortamların yasaklandığını biliyoruz. Bunun daha erken saatlere çekilmesiyle ilgili Bilim Kurulu’nun önerisi oldu. Önümüzdeki günler İçişleri Bakanlığımız bu öneri doğrultusunda bir duyuru yapmış olur.
Vaka sayısı 10 bini geçti, ağır hasta sayısı 1.836’ya yükseldi
Sağlık Bakanı bugünkü koronavirüs tablosunu da açıkladı. Buna göre, 128 bin 312 test yapıldı; PCR testiyle tanısı konmuş hasta sayısı 2 bin 305 kişi oldu. Son 24 saatte hayatını kaybedenlerin sayısı 77 olurken, ağır hasta sayısı ise 1.826’ya yükseldi.
Fahrettin Koca aşı çalışmasıyla ilgili de bilgi verdi. Buna göre aralık ayında beş milyon doz aşı uygulanabilecek. Bakan, aşıyla ilgili şunları söyledi:
“Yurt dışından faz 3 çalışması Türkiye’de yapılan 2 aşı var. Biri Pffeizer‘in biri Çin’in Snovak aşısı. Genel olarak şunu söyleyebilirim: Şu ana kadar herhangi bir kompikasyonun, ciddi yan etkinin olmadığını, muhtemelen kasım sonunda bu anlamdaki bağışıklık durumu konusunda bilgilenmemiz olmuş olur. Bizim bu aşılarla ilgili aralık ayında snovak dediğimiz virülansı azaltılmış olan aşıyla ilgili eğer başarılı olursa, aralık ayında 5 milyon aşıyı, dozu uygulama şansımız olacak. Ocak, şubat, mart itibarıyla devam ediliyor olacak. Bizim aşımız da muhtemelen nisan ayında devreye girer diye tahmin ediyoruz, her şey normal devam ederse.”
Koca, grip aşısıyla ilgili soruyu da aşının bir yıl önceden sipariş edildiğini belirterek yanıtladı. Dünyada aşı arzının yüzde 20 oranında arttığını kaydeden Bakan, “Herkesin aşı yaptırabilirliği zaten mümkün değil” dedi. Sağlık Bakanı, diğer ülkelerin de yüzde 20-30 daha fazla aşı temin ettiğini, kendilerinin ise geçen yılın 2-2.5 katı bir artışı sağlama çabasında olduğunu kaydetti.
Bakan, son olarak soru üzerine İstanbul’daki vaka artış oranlarına dair örnekler de verdi:
“İstanbul’da özellikle son bir hafta içinde vaka artış oranı yüzde 62. Ben birkaç ilçeyi hemen söyleyeyim. Büyükçekmece yüzde 123. Sarıyer yüzde 120. Bakırköy yüzde 124. Şişli yüzde 98. Kağıthane yüzde 89. Tuzla, Sancaktepe, Beykoz şeklinde gidiyor. İlçelerde yüzde 29’dan yüzde 123’e kadar artışın olduğunu görüyoruz. Türkiye’deki hasta sayısının yüzde 40’a yakınının İstanbul’da olduğunu özellikle söylemek istiyorum. Hasta sayısı 2.305.
